Huidaandoeningen
Vitiligo - Pigmentverlies
Pigmentverlies
Wat is vitiligo?
Bij vitiligo heeft u witte plekken op de huid. De kleur (het pigment) verdwijnt uit uw huid. Het verloop van de ziekte is niet goed te voorspellen. Vaak breiden de plekken zich langzaam uit. Vitiligo kan op elke leeftijd ontstaan. De meeste mensen krijgen vitiligo voor hun 30ste jaar. Ongeveer 1 op de honderd mensen heeft vitiligo.
Hoe ziet vitiligo eruit?
De witte plekken kunnen over het gehele lichaam voorkomen. Het komt vaker voor rond de lichaamsopeningen zoals de mond, de ogen en de geslachtsdelen. De handen zijn regelmatig aangedaan. Het haar in de vitiligoplekken kan ook wit zijn. Vitiligoplekken jeuken soms.
Is vitiligo besmettelijk?
Nee, vitiligo is niet besmettelijk.
Hoe krijgt u vitiligo?
De huid heeft kleur door pigmentcellen (melanocyten). Bij vitiligo werken deze pigmentcellen niet goed meer. De oorzaak hiervan is waarschijnlijk het eigen afweersysteem. Dit afweersysteem (immuunsysteem) verdedigt het lichaam onder andere tegen bacteriën, maar valt bij vitiligo juist de pigmentcellen aan.
Aanleg speelt een rol. Vitiligo komt wat vaker voor bij verschillende personen binnen één familie. Ook komen andere auto-immuunziekten vaker in de familie voor van mensen met vitiligo. Voorbeelden zijn schildklierziekten en suikerziekte (diabetes mellitus).
Hoe weet uw arts of u vitiligo heeft?
De arts kan aan het patroon van de huidafwijkingen zien dat u vitiligo heeft. Extra onderzoek is vrijwel nooit nodig. Soms wil de arts zeker weten of er geen sprake is van een andere huidziekte waardoor de huid kleur kan verliezen. Dan zal de arts een klein stukje huid afnemen (biopt). Voor het verwijderen wordt u plaatselijk verdoofd. Het stukje huid wordt daarna opgestuurd voor onderzoek.
Welke behandelingen van vitiligo zijn er?
Er is geen enkele behandeling die altijd werkt. De meeste behandelingen werken bij ongeveer de helft van de mensen. Dit hangt ook af waar de vitiligo op het lichaam zit. Plekken in het gezicht reageren vaak beter op behandeling dan plekken op de handen en voeten.
Haren op de huid groeien uit haarzakjes. In deze haarzakjes zitten de meeste pigmentcellen. Daarom zie je vaak dat als vitiligo herstelt er rond de haren weer pigment verschijnt. Dit is zichtbaar als bruine stipjes in de witte huid. Als de haren in een vitiligoplek wit zijn, krijgen die vrijwel nooit spontaan weer kleur.
De behandelingen duren meestal lang. Van de meeste behandelingen is niet bekend of het teruggekeerde pigment blijft bestaan na het stoppen van de behandeling.
U hoeft de vitiligo niet te behandelen. Er zijn ook mensen die ervoor kiezen om geen behandeling te starten. Mocht u wel graag behandeld willen worden, dan zijn er verschillende mogelijkheden.
De 4 meest gebruikte behandelingen worden hieronder besproken.
1. Crème
U krijgt een crème die u eenmaal per dag op de plekken smeert. Voorbeelden zijn corticosteroïdcrèmes (zie ook de folder ‘Corticosteroïden voor de huid’) en tacrolimuscrème. De crèmes proberen het afweersysteem te stoppen om tegen de pigmentcellen te vechten. Vooral bij beginnende vitiligo kunnen deze crèmes zorgen dat verdere uitbreiding stopt en het pigment terugkomt. Pas na enkele maanden is duidelijk of de behandeling werkt.
2. Lichttherapie
Dit is een behandeling met ultraviolet licht. Meestal met ultraviolet-B (UVB) licht. De behandeling wordt uitgevoerd in een speciale lichtcabine, twee- of driemaal per week. De zonnebank helpt niet. Dat is te zien in de vorm van bruine puntjes. Een behandeling duurt maanden tot soms jaren. Bij het starten van de lichttherapie vallen de plekken eerst meer op, doordat de omliggende huid bruiner wordt. Door behandeling met licht heeft u een iets hoger risico op huidkanker.
3. Transplantatie
Als u niet veel vitiligoplekken heeft, kunnen kleine stukjes gezonde huid op de vitiligoplekken worden aangebracht (getransplanteerd). Deze behandeling vindt alleen plaats bij mensen bij wie de vitiligo tot rust is gekomen. In de praktijk betekent dit dat de huidafwijkingen minimaal een jaar stabiel aanwezig moeten zijn.
4. De ‘omgekeerde’ methode
Deze methode wordt soms gebruikt bij patiënten die een zó uitgebreide vorm van vitiligo hebben, dat er nog maar weinig plekken zijn waar de vitiligo niet zit. Bij deze mensen kan de overgebleven normale gekleurde huid lichter gemaakt worden (bleken). Hierdoor wordt de huid egaal wit van kleur. Meestal wordt een crème gebruikt waar ‘hydrochinon’ in zit of een speciale pigmentlaser.
Behalve behandeling van de vitiligoplekken is het ook belangrijk aandacht te hebben voor de psychische last die vitiligo kan geven. Omdat vitiligo zo moeilijk te behandelen is en zich kan uitbreiden, is het belangrijk dat u een manier vindt waarop u met de ziekte omgaat. Vitiligo kan voor sommige patiënten invloed hebben op hun kwaliteit van leven. Soms is de hulp van een psycholoog nodig. Bespreek het met uw arts als u hulp nodig heeft op dit gebied.
Is vitiligo te genezen of blijft u er altijd last van houden?
Het verloop van de ziekte is niet goed te voorspellen. In sommige gevallen kan spontane verbetering optreden.
Wat kunt u zelf nog doen?
Met huidkleurige make-up ziet u de vitiligo minder goed. Een huidtherapeute kan u hierover meer informatie geven.
Het is belangrijk de huid te beschermen tegen zonlicht. De vitiligoplekken kunnen gemakkelijk verbranden. Draag, indien mogelijk, kleding die uw huid bedekt of smeer zonnebrandcrème. Schijnt de zon erg fel? Smeer dan zonnebrandcrème met beschermingsfactor 15 of hoger op uw gezicht, handen en andere delen van uw lichaam waar de zon op schijnt. Met zonnebrandcrème zorgt u ervoor dat u niet verbrandt door de felle zon. En daarmee zorgt u er ook voor dat u later minder kans op huidkanker heeft. Het smeren met zonnebrandcrème heeft ook als voordeel dat de gezonde huid minder afsteekt tegen de witte vitiligohuid.
Vitiligo kan gevoelens van schaamte geven. Bespreek dit met uw arts. Psychische begeleiding kan hierbij soms helpen.
Patiëntenvereniging
Er is een patiëntenvereniging voor vitiligopatiënten: Landelijke Vereniging voor Vitiligo Patiënten - www.vitiligo.nl
Afbeelding
