Fumaraten

Uw dermatoloog heeft met u gesproken over fumaraten. In deze folder vindt u informatie over dit geneesmiddel. Heeft u na het lezen van de folder nog vragen, dan kunt u deze altijd bespreken met uw dermatoloog.

Let op: deze folder is geen vervanging van de bijsluiter. Lees ook altijd de bijsluiter voordat u aan het medicijn begint om goed op de hoogte te zijn van de werking, bijwerkingen en interacties met uw overige medicatie.

Wat zijn fumaraten?

Fumaraten zijn geneesmiddelen die worden gebruikt bij matige tot ernstige psoriasis (zie ook de folder ‘Psoriasis’). Fumaraten worden sinds 1981 in Nederland gebruikt en zijn in 1959 voor het eerst bij psoriasis gegeven. De behandeling is opgenomen in de Nederlandse richtlijn Psoriasis. Fumaraten zijn in Nederland ook bekend onder de naam Skilarence.

Het doel van een behandeling met fumaraten is om uw psoriasis tot rust te brengen. Wanneer blijkt dat u goed op de tabletten reageert en de bloed- en urinecontroles goed blijven, kunnen de tabletten jarenlang gebruikt worden.

Hoe werken fumaraten?

Fumaraten zijn medicijnen die zijn afgeleid van de lichaamseigen stof ‘fumaarzuur’. Nadat fumaraten door het lichaam zijn opgenomen, wordt dit omgezet in fumaarzuur. Fumaraten remmen zowel de versnelde celdeling als de ontstekingsactiviteit in de huid. De psoriasis wordt hierdoor rustiger. De exacte verdere werking is nog niet bekend.

Hoe goed werken fumaraten?

Het effect van fumaraten merkt u niet meteen. Meestal na 6 tot 8 weken, en soms pas na 3 maanden, merkt u dat de psoriasis rustiger wordt. Hoe goed het werkt is vaak ook afhankelijk van de dosering, dus hoeveel tabletten u per dag slikt. Uit onderzoek blijkt dat bij ongeveer 1 op de 4 patiënten na 4 maanden geen psoriasisplekken meer te zien zijn. En bij meer dan de helft (50 tot 70%) is er een forse verbetering, maar zijn er nog wel (enkele) plekken te zien. Als u naast fumaraten ook crèmes en zalven op de psoriasisplekken smeert, is dit percentage nog hoger. Psoriasis geneest niet door de behandeling met fumaraten. Na het steeds minder gebruiken (afbouwen) of stoppen met deze medicijnen kunnen de plekken weer terugkomen.

Wanneer schrijft uw dermatoloog fumaraten voor?

Als u een uitgebreide vorm van psoriasis heeft wat onvoldoende verbeterd met crèmes of zalven, of lichttherapie.

Wanneer mag u GEEN fumaraten krijgen?

• Als u zwanger bent of borstvoeding geeft.
• Bij bloedziekten / leverziekten / ernstige nierziekten.
• Als u een maag- of darmziekte heeft, bijvoorbeeld chronische diarree.
• Als u allergisch bent voor een van de werkzame- of hulpstoffen.

Wat zijn de mogelijke bijwerkingen door het gebruik van fumaraten?

Tijdens het gebruik van fumaraten kunt u last krijgen van bijwerkingen. Lang niet iedereen krijgt bijwerkingen. De kans op bijwerkingen hangt af van uw eigen gevoeligheid en de voorgeschreven hoeveelheid fumaraten.

De meest voorkomende mogelijke bijwerkingen:
- Maag- en darmklachten.
- Diarree.
- Misselijkheid.
- Opvliegers (flushing), dat wil zeggen plotselinge warmte en rood worden van het gelaat en soms ook het lichaam.
- Verminderd aantal witte bloedcellen.

Andere mogelijke bijwerkingen die minder vaak voorkomen zijn:
- Verhoging aantal witte bloedcellen.
- Verminderde eetlust.
- Maagklachten en braken.
- Buikkrampen.
- Winderigheid.
- Moeizamere ontlasting.
- Hoofdpijn
-Verandering gevoelssensatie van de huid, met name aan de handen en voeten.
- Brandend gevoel op de huid.
- Roodheid van de huid.
- Warmtegevoel.
- Vermoeidheid.
Stijging leverwaarden in uw bloed.

De meeste bijwerkingen zijn vooral in de eerste weken van de behandeling aanwezig. Ze verdwijnen meestal vanzelf.

Zeldzame mogelijke bijwerkingen:
- Patiënten die tot nu toe behandeld zijn met fumaraten lijken geen verhoogd risico te hebben op infecties of kanker.
- Er is zeldzame casuïstiek beschreven van activatie van een virus. Dit kan PML (progressieve multifocale leucoencefalopathie) geven. Klachten zullen zich uiten in neurologische verschijnselen (gedragsveranderingen, concentratie- of geheugenstoornissen, spierzwakte, loop-, visus-, spraak- en coördinatiestoornissen, blijvende tintelingen of verlamming, hoofdpijn en insulten (=epilepsie)).

Mocht u nieuwe neurologische verschijnselen ontwikkelen, dan verzoeken wij u direct met ons of een neuroloog contact op te nemen onder vermelding dat u fumaarzuur gebruikt.

Er zijn nog een aantal andere bijwerkingen van fumaraten beschreven. Voor een compleet overzicht van de mogelijke bijwerkingen is het van belang de bijsluiter van fumaraten goed te lezen voordat u met het geneesmiddel begint.

Indien u denkt last te hebben van bijwerkingen, neem dan contact op met uw dermatoloog.

Waarom moet u uw bloed laten controleren als u fumaraten gebruikt?

In uw bloed worden de witte en rode bloedcellen, bloedplaatjes, leverwaarden en nierfunctie regelmatig gecontroleerd. Fumaraten kunnen hier invloed op hebben. Vooraf en aan het begin van de behandeling zal u vaker bloed en urine moeten laten afnemen. Uw arts wil namelijk zorgvuldig controleren hoe uw lichaam reageert op de behandeling met fumaraten.

Wanneer moet u uw arts waarschuwen?

• Maag- en darmklachten, met name diarree.
• Hoofdpijn.
• Neurologische klachten (zie hierboven).
• Wanneer u één of meer van bovenstaande bijwerkingen vaststelt, neem dan contact op met uw arts. Wanneer u wilt stoppen met fumaraten moet u dit in overleg met uw dermatoloog doen. Soms verdwijnt een deel van de bijwerkingen bij een verlaging van de hoeveelheid fumaraten.
• Als u zwanger bent.

Kunnen fumaraten samen met andere medicijnen gebruikt worden?

In het algemeen kunnen fumaraten met andere medicijnen gebruikt worden. Het is erg belangrijk dat uw arts op de hoogte is van alle medicijnen die u gebruikt. Het is daarom verstandig om altijd een lijstje met de namen van uw medicijnen (medicatieoverzicht) mee te nemen als u naar het ziekenhuis gaat.

Ook als u al fumaraten gebruikt is het belangrijk dat uw voorschrijvend arts op de hoogte is van al uw medicijnen. De arts zal dan controleren of de medicijnen samen gebruikt mogen worden.

Haal uw medicatie altijd bij uw eigen apotheek op. Ook de eigen apotheek heeft een goed overzicht en kan controleren of alle medicatie die u voorgeschreven heeft gekregen samen gebruikt mag worden.

Gebruik geen pijnstillers uit de categorie NSAID, zoals diclofenac (Voltaren®, Cataflam®) en ibuprofen (Brufen®, Nurofen®, Spidifen®, Advil®). U vergroot hiermee het risico op vermindering van de nierfunctie.

Vaccinaties, bijvoorbeeld voor vakantie, mogen niet zomaar toegediend worden. Sommige vaccinaties bestaan uit verzwakt levend materiaal. Door het gebruikt van fumaraten zou u mogelijk toch (heel) ziek kunnen worden van dit vaccin. Benoem altijd aan uw arts als u nog vaccinaties nodig heeft. En benoemd altijd bij het zetten van de vaccinatie dat u dit medicijn gebruikt.

De jaarlijkse griepprik mag u wel hebben.

Hoeveel tabletten moet u nemen?

Fumaraten bestaan uit tabletten en bevatten altijd dimethylfumaraat (DMF). In Nederland is Skilarence beschikbaar. Deze tabletten zijn er van 30 mg en 120 mg DMF. Om de bijwerkingen te verminderen worden fumaraten volgens een schema opgestart. Het is belangrijk dit u dit schema volgt en geen weken overslaat

Week 7 * Doorgaan op deze dosis bij vermindering psoriasis. Bij geen verbetering verder ophogen in overleg met uw dermatoloog.

Als u goed reageert, wordt daarna samen met u gezocht naar de dosis die voor u persoonlijk geschikt is. Meestal betekent dit dat de dosis langzaam wordt verminderd.

De behandeling wordt gestopt als er binnen een halfjaar nadat u gestart bent nog geen vermindering van de psoriasis is.

Wat kunt u zelf wel / niet doen?

• Beperk alcoholgebruik.
• Tabletten in zijn geheel met vloeistof innemen tijdens of direct na de maaltijd. Niet fijnmalen, verdelen of kauwen.
• Als u tijdens de eerste weken veel klachten heeft van opvliegers (flushing), laat dit uw dermatoloog weten. Samen kunt u bespreken of vermindering van de hoeveelheid in te nemen tabletten (dosering) of het innemen van bepaalde medicijn zoals acetylsalicylzuur nodig is. Dit kan deze bijwerking tegen gaan.
• Fumaraten zijn niet toegestaan tijdens de zwangerschap. Vrouwen zijn verplicht om een zwangerschap te voorkomen door goede anticonceptie. Als vrouwen de ‘pil’ (orale anticonceptie) gebruiken en wanneer zij in het begin van de behandeling met fumaraten moeten braken of diarree krijgen, dan kan het zijn dat de ‘pil’ minder effectief is en dus minder goed beschermt tegen zwanger worden. Extra bescherming (zoals condooms) is dan noodzakelijk om niet zwanger te worden.