Arteriolitis (vasculitis) “allergica” cutis (superficialis) - Korte biografie Max Ruiter (1900-1974) (2021-10)

Artikel in PDF
Ruud Horlings, dermatoloog

De gouden Mendes da Costa medaille, die is ingesteld door de Nederlandse vereniging van Dermatologen en die eens in de vijf jaar uitgereikt kan worden voor verdienstelijk werk op het gebied van de dermatologie is voor de eerste maal op 14 mei jl. uitgereikt aan Prof. Dr. M. Ruiter. NTvG, 28 Mei 1960

Prof. Maximiliaan Ruiter, stond bekend als een vooraanstaand en toegewijd vertegenwoordiger van de dermatologie, een wetenschapper die daarnaast over grote klinische begaafdheid beschikte. Geboren in Nijmegen, doorliep hij het gymnasium in Leeuwarden en volgde zijn geneeskunde en dermatologie opleiding aan de Universiteit van Groningen. In 1933 promoveerde hij cum laude op het onderwerp chronische pyodermie. Na een periode in Deventer keerde hij in 1947 terug in Groningen als hoogleraar dermatologie.

Ruiter had een opvallende interesse in ziektebeelden die niet tot de huid beperkt bleef. In zijn Deventer jaren publiceerde hij samen met Pompen (internist) en Wyers (patholoog) over angiokeratoma diffusum als marker van een fosfolipiden stapeling, een thesaurismosis. Internationale bekendheid verwierf hij met onderzoek naar vasculitis allergica, een tot dan toe nog weinig begrepen aandoening. Ruiter herkende dat de aandoening een allergische reactie is op diverse prikkels, zoals bacteriën, geneesmiddelen, voedingsstoffen of insectenbeten. In de nadagen van zijn ordinariaat was Ruiter de eerste die met behulp van een elektronenmicroscopie aantoonde dat epidermodysplasia verruciformis veroorzaakt wordt door het humane papillomavirus. 

Naast de dermatologische zorg was Ruiter in Groningen betrokken bij de transitie van een naoorlogs houten noodgebouw naar een fraaie dermatologische kliniek. Toch meenden sommigen van zijn toenmalige collega’s dat het oude gebouw mogelijk beter paste bij de teruggetrokken en haast iets verlegen prof. Ruiter. Daar had hij dagelijks contact met zijn leerlingen en heerste de intieme sfeer waar hij zo’n behoefte aan had. Ruiter was een man met een brede interesse in kunst, geschiedenis en muziek. Na zijn emeritaat in 1969 portretteerde de bekende schilder Sierk Schröder hem in witte jas. Ruiter sleet zijn laatste jaren in het landelijke Norg. Hoewel collegiaal contact hierdoor veelal verbroken werd, bleef hij wetenschappelijk actief.