Artikelen
In het kort - Tirbanibuline 1% zalf bij actinische keratose (2021-07)
Artikel in PDF
D. Appelen | Aios Dermatologie Radboudumc Nijmegen | Diebrecht Appelen: diebrecht.appelen@radboudumc.nl
Tirbanibuline 1% zalf is een nieuwe veldbehandeling voor actinische keratosen van het gelaat en de hoofdhuid door 1x dagelijkse applicatie gedurende 5 opeenvolgende dagen op een maximaal behandelgebied van 25cm2 . De werking berust op inhibitie van tubulinepolymerisatie en remming van de Src signalling pathway in sneldelende cellen. Blauvelt et al. onderzochten het effect in hun door de farmaceut gefinancierde studie bestaande uit twee gerandomiseerde, dubbelblind placebogecontroleerde fase 3-trials onder een totaal van 702 patiënten (beide trials n=351). De uitkomstmaten waren complete (100%) en partiële (≥75%) reductie van het aantal laesies na 57 dagen, lokale bijwerkingen aan de hand van een scoresysteem (van 0=geen tot 3=ernstig). Daarnaast keek men naar recidieven na 1 jaar (van de complete responders). Belangrijke kanttekening: dit zijn recidieven van dezelfde laesies. Het ontstaan van nieuwe laesies in het behandelde gebied valt niet onder dit percentage. In de tirbanibulinegroepen werd een complete reductie gevonden in respectievelijk 44% (trial 1) en 54% (trial 2), versus 5% en 13% in de placebogroepen (p <.001). Partiële reductie voor tirbanibuline werd gevonden in 68% en 76% versus 16% en 20% bij placebo (p <.001). Na 1 jaar was het recidiefpercentage 47% van alle patiënten die aanvankelijk een complete respons hadden bereikt. Er trad in de follow-up periode 1 plaveiselcelcarcinoom op in het behandelde gebied van een met tirbanibuline behandelde patiënt. Meest voorkomende lokale bijwerkingen: erytheem (91%), desquamatie (82%), pijn (10%) en pruritus (9%). Allemaal mild tot matig van aard. Pustels, vesikels en ulceratie, gezien in enkele gevallen, bleken alle reversibel na het einde van de therapie.
Conclusie
Hoewel de recidiefkans na een jaar relatief hoog is, lijkt tirbanibuline 1% zalf mogelijk een veelbelovende nieuwe veldbehandeling voor actinische keratosen, gezien de korte behandelduur en een effectieve behandeling vergeleken met placebo. Bijwerkingen, doorgaans mild-matig, zijn niet schaars maar liggen in de lijn der verwachting.
Blauvelt A, Kempers S, Lain E, et al. Phase 3 trials of tirbanibulin ointment for actinic keratosis. N Engl J Med. Februari 2021. https://doi.org/10.1056/ NEJMoa2024040