Artikelen
Vereniging - Kennisagenda Dermatologie 2019 (2019-03)
T. Nijsten, K. Geelen-Korenberg
Als bijlage bij dit nummer van het NTvDV ontvangt u de Kennisagenda Dermatologie – 2019. De afgelopen twee jaar heeft de werkgroep Kennisagenda samen met enkele tientallen anderen, onder wie dermatologen, patiënten en derden, via een inventarisatie en prioritering deze Kennisagenda vastgesteld en voorgelegd aan het bestuur van de NVDV. Tijdens de Dermatologendagen in maart wordt de Kennisagenda Dermatologie gepresenteerd. Een Kennisagenda Dermatologie was een lang gekoesterde wens van de NVDV. Initieel was het een uitdaging om met name de academische centra gerust te stellen dat de Kennisagenda niet diende om hun onderzoeksbeleid te bepalen. Daarna lag de uitdaging erin om het geen academische oefening te laten zijn, maar om een breed draagvlak te vinden binnen de dermatologie. Wij zijn tevreden met het resultaat en met het feit dat onze Kennisagenda afgerond is, maar het opstellen van de Kennisagenda was niet een doel op zich. Het uiteindelijke doel is om op basis hiervan gezamenlijk, over de lijnen heen, relevant klinisch onderzoek te verrichten en resultaten te verkrijgen die antwoord geven op de vragen die met deze Kennisagenda zijn blootgelegd.
Van de helft van de medische behandelingen is de winst voor de gezondheid niet of onvoldoende wetenschappelijk onderzocht en/of niet aangetoond. [1] Dat wil niet zeggen dat een dergelijke behandeling niet effectief is, maar dat de uitkomst van die behandeling wetenschappelijk onvoldoende onderbouwd is in relatie tot de indicatie. Het is goed dat we ons dat realiseren als individuele artsen in de spreekkamer, maar het is ook goed om ons te realiseren dat ook de buitenwereld, waaronder het Zorginstituut Nederland en zorgverzekeraars, de vergoedingsstatus van deze behandelingen steeds strenger zullen evalueren. De mantra is dat dit gebeurt aan de hand van ‘de stand van wetenschap en praktijk’, maar de realiteit leert dat de wetenschap steeds zwaarder blijkt te wegen waardoor het argument ‘kennis uit de praktijk’ een lichter gewicht krijgt toegediend. Actuele voorbeelden in de dermatologie zijn de ureumpreparaten of verbandpakken voor eczeem. In medische behandelrichtlijnen berust ruim de helft van de conclusies of aanbevelingen op beperkte bewijsvoering (conclusies niveau 3 of 4; laag of zeer laag). Voor de dermatologische richtlijnen ligt dit zelfs rond de 60%. Dit vormt een groot deel van de dermatologische kennishiaten.
De NVDV hecht er veel belang aan deze dermatologische kennishiaten te identificeren. Deze waren, tot op heden, niet systematisch in beeld gebracht en evenmin geprioriteerd gezamenlijk met andere belanghebbenden. Academische onderzoeksagenda’s worden tot op heden nog vaak bepaald door lokale onderzoeksgroepen die een duidelijk profiel en track record hebben op het gebied van een bepaalde (groep van) aandoeningen of methodologie. Zelfstandig dan wel samen met andere UMC’s met een vergelijkbaar profiel en/of perifere collega’s, dienen zij vervolgens subsidieaanvragen in die aansluiten bij hun expertise en onderzoeksstrategie. Een potentieel risico is dat als gevolg daarvan het wetenschappelijk onderzoek onvoldoende aansluit bij de gevoelde behoefte vanuit de praktijk in de volle breedte. Wat ontbreekt, is overkoepelende afstemming als het gaat om grootschalig klinisch onderzoek. Hierin wil de NVDV haar verantwoordelijkheid nemen, met als startpunt het opstellen van deze Kennisagenda Dermatologie. De Kennisagenda is een top 10 van de hoogst geprioriteerde hiaten in onze dagelijkse praktijkvoering. Hopelijk brengen deze hiaten ons samen opdat we ze succesvol kunnen onderzoeken. Bent u benieuwd naar de kennishiaten zoals men die ervaart in de praktijk? Zie de bijlage van dit nummer.
Literatuur
1. Clinical Evidence website 2011, how much of orthodox medicine is evidence based? Booz & Company analysis, 2007.
Correspondentieadres
Kim Geelen-Korenberg
E-mail: k.geelen@nvdv.nl