Voorwoord - Vakmanschap (2020-07)

Artikel in PDF
R.C. Beljaards

Een groep van 170 Duitse artsen kreeg deze zomer een gratis vakantie op de Griekse eilanden aangeboden, als dank voor de inspanningen tijdens de voorbije coronapiek. Heeft u ook van uw vakantie kunnen genieten deze zomer? Als coronavrezer ben ik niet verder dan de landsgrenzen gekomen. Maar het verlangen naar een verblijf in Zuid-Europa is daarmee niet gestild. Ik betrap mij erop dat ik weemoedig kijk naar de bergetappes in de Tour de France, blijf hangen bij de vakantiereizen in Arts & Auto die ik normaliter oversla, en per ongeluk langer dan normaal aandacht heb voor een willekeurig reisprogramma op de televisie. En zelfs mijmer ik over een tweede huis diep aan de onderkant van Frankrijk. Maar gelukkig zijn er programma’s als Ik Vertrek die deze utopie weer terugbrengen tot de realiteit. U kent dat programma vast ook: een echtpaar heeft genoeg van het bestaan in het koude Nederland, koopt een bouwval in Spanje of zelfs Griekenland en gaat vol enthousiasme zelf aan de slag met hamer en zaag teneinde er een bewoonbaar huis van te maken. Uiteraard is dat tot mislukken gedoemd, het geplande project van enkele weken wordt uiteindelijk vele maanden, en de geldkraan loopt sneller leeg dan gepland. Dan zijn er twee mogelijkheden om het project af te ronden: of de Meilandjes scheiden er mee uit en keren een desillusie rijker terug naar Nederland, of de eigenaren roepen uiteindelijk de hulp in van een gerenommeerd aannemer en diens vakmensen om de klus alsnog te klaren. 

Ook het tijdschrift was het laatste anderhalf jaar aan een verbouwing onderhevig. Vanzelfsprekend gaat de vergelijking met Ik Vertrek voor een deel mank. Want het laatste wat ik hier wil, is de oud-redactieleden tekort doen, want dankzij hun inspanning heeft het verenigingsblad kunnen bestaan. Bij deze gelegenheid is een dankwoord aan hun adres op zijn plaats. Maar om het tijdschrift toekomstbestendig te maken, is ook hier behoefte aan hulp van gespecialiseerde hulptroepen. Regelmatig bleek de redactie in de huidige samenstelling niet voldoende slagvaardig te kunnen zijn; de omvang was te groot, de samenstelling was louter gebaseerd op persoonlijke titel, en de vakinhoudelijke gebieden waren lang niet allemaal afgedekt. Vaak moest de hoofdredactie op zoek naar externe, bereidwillige referenten om aanleverde artikelen te beoordelen. Ook was een continue stroom van wetenschappelijk goede artikelen niet gegarandeerd. Zo bleef het tijdschrift passief afhankelijk van wat men zoal vanuit het veld aanleverde. 

We kunnen het ons nauwelijks voorstellen, maar niet langer geleden dan het einde van de voorbije eeuwwisseling deed evidence based medicine haar intrede in de gezondheidszorg. In navolging van deze ontwikkelingen nam het toenmalige bestuur onder leiding van haar voorzitter Roland Koopman – ik was erbij als secretaris – rond 2005 het drastische besluit om de structuur van de vereniging te herinrichten rond het fenomeen richtlijnen. Commissies, ooit veelal spontaan ontstaan vanuit enthousiaste collega’s, werden omgesmeed tot domeingroepen, met als doel de ontwikkeling en implementatie van medisch vakinhoudelijke richtlijnen te bewaken. En in dat verlengde gingen ook bijvoorbeeld de visitatiecommissie, de patiëntenfolders en de nascholingen op de schop, rondom de richtlijnen. Maar ging heel de NVDV mee in deze nieuwe beweging? Neen, één onderdeel werd over het hoofd gezien … 

Het is logisch om de richtlijn-geleide organisatie van de NVDV ook door te trekken naar het tijdschrift, en de domeingroepen een positie te geven in de redactie. Daarmee moet een redactie gaan ontstaan die niet langer is opgebouwd uit collega’s op louter persoonlijke titel of uit het netwerk van de hoofdredacteur, maar een redactie waarvan de samenstelling is geïnstitutionaliseerd op basis van vertegenwoordigers van deze domeingroepen. Nog belangrijker: dan ontstaat een borging van de medisch wetenschappelijke inhoudelijkheid. Immers, de domeingroepen zijn de kenniscentra/expertisecentra van dermatologie. 

Wij mogen ons gelukkig prijzen dat alle domeingroepen dit voorstel zonder uitzondering hebben omarmd. Zoals u op de vorige bladzijde in het colofon kunt zien, is de samenstelling van de redactie fiks veranderd. Elke domeingroep vaardigde een vertegenwoordiger af die q.q. zitting heeft in de nieuwe redactie. Deze samenstelling is aangevuld met enkele oude vertrouwde redactieleden op persoonlijke titel, wegens grote verdienste of bijdrage uit het verleden. Met deze transitie in de redactie loopt de grote verbouwing van het tijdschrift redelijk ten einde (een editorial management systeem en een app staan nog in de steigers). 

Het vakantieseizoen is geruisloos voorbij gevlogen. De hoop is nu gevestigd op een buitenlands congres. Misschien moet onze eigen nascholingscommissie overwegen het congrescentrum in bijvoorbeeld Leiden te vervangen door Saint-Tropez, zodra een vaccin voorhanden is. En laten we als tegenprestatie hopen dat ons eigen Leiden de race om dat vaccin gaat winnen, dat zou nog eens nationale trots zijn! 

Correspondentieadres 

Rob Beljaards
E-mail: r.beljaards@nvdv.nl