Zorg op afstand

Zorg op Afstand: Een nieuwe benadering voor Psoriasis en Constitutioneel Eczeem

Psoriasis en constitutioneel eczeem (CE) behoren tot de meest voorkomende inflammatoire huidziekten in Nederland, waarbij de prevalentie rond de 1 miljoen Nederlanders ligt (CBS, 2015). Deze chronische aandoeningen vereisen levenslange behandeling met medicatie die de ziekteactiviteit onderdrukt, waaronder biologics en andere systemische behandelingen. Traditioneel worden patiënten elke 3-6 maanden verwacht voor face-to-face (F2F) consulten op de polikliniek, om de behandelresultaten te beoordelen en het beleid indien nodig aan te passen. Deze live controles kunnen belastend zijn voor patiënten, vooral wanneer de ziekte in remissie is. Het resulteert vaak in gemiste werk- of schooltijd en confronteert patiënten met hun ziekte. Bovendien brengt het aanzienlijke kosten met zich mee, zoals zorgpersoneel, faciliteiten en reiskosten voor de patiënt.

Passende zorg is ook steeds vaker een mix van digitaal en in het echt naar een zorgverlener gaan. Zo staat het ook in het Integraal Zorgakkoord (2021). Uitgangspunten hierbij zijn: zelf als het kan, thuis als het kan en digitaal als het kan. Tijdens de coronapandemie vonden veel consulten op afstand plaats, wat positieve indrukken opleverde over de haalbaarheid en veiligheid hiervan. Desondanks werden na de pandemie in veel ziekenhuizen de F2F-consulten hervat. Formele afspraken wanneer zorg wel of niet digitaal kan worden aangeboden ontbreken.

In 2021 hebben onderzoekers van het RadboudMC samen met de NVDV een onderzoek uitgevoerd naar Zorg op afstand bij patiënten met CE of psoriasis die hiervoor systemische medicatie gebruiken. Het onderzoek werd gefinancierd door ZonMw (projectnummer 80-83900-98-20013) en bestond uit vier deelstudies: systematische literatuuronderzoek, kwantitatieve data-analyse van de uitkomsten van zorg tijdens de covid-pandemie vergeleken met de periode voor de covid pandemie, kwalitatief onderzoek in de vorm van een enquête en interviews onder zorgverleners en zorggebruikers (patiënten) en tot slot een duurzaamheids- en kostenanalyse. Het doel van dit onderzoek was om inzicht te verkrijgen onder welke voorwaarden en omstandigheden het voor patiënten en dermatologen wenselijk en veilig is om F2F zorg te vervangen door digitale consultatie voor patiënten met psoriasis of CE die biologicals of andere systemische medicatie gebruiken. Op basis van de resultaten van dit onderzoek zijn aan de betreffende richtlijnen, psoriasis en constitutioneel eczeem, een module toegevoegd over Zorg op afstand (ZoA). 

Deze richtlijnmodules vindt u hier:
Constitutioneel eczeem
Psoriasis

Eindproducten

Als onderdeel van het project zijn naast de richtlijnmodules verschillende hulpmiddelen ontwikkeld om zowel patiënten als zorgverleners te ondersteunen:

1. Patiëntenfolder: Deze folder biedt praktische tips voor patiënten over hoe zij zich kunnen voorbereiden op een tele- of videoconsult. Het benadrukt het belang van goede communicatie en hoe een effectief consult vanuit huis kan worden gevoerd.

2. Zorgverlenersfolder: Een gids voor zorgverleners over het effectief implementeren van afstandsconsulten, inclusief informatie over technologische hulpmiddelen en tips voor het handhaven van zorgkwaliteit op afstand

Het volledige rapport met daarin de resultaten van alle deelonderzoeken zijn opgenomen in het eindrapport. Een gedetailleerd overzicht van de bevindingen en aanbevelingen uit het onderzoek, waaronder de effectiviteit van zorg op afstand, patiënt- en zorgverlenerservaringen, en beleidsaanbevelingen voor de toekomstige integratie van digitale zorg.