FAQ afweerremmende medicatie

Veel gestelde vragen
29-04-2020

Prof. Dr. Phyllis I. Spuls, dermatoloog gespecialiseerd in de behandeling van chronisch inflammatoire huidziekten waaronder psoriasis, is door Psoriasispatiënten Nederland gevraagd in filmpjes antwoord te geven op vragen van patiënten over systemische medicatie en COVID-19. De antwoorden op deze vragen vindt u via deze link.

Ik gebruik afweerremmende medicatie zoals prednison, aprelimast, ciclosporine, mycofenolzuur, azathioprine, dimethylfumaraat, methotrexaat of een biological (bijv. adalimumab, etanercept ustekinumab, guselkumab, ixekizumab, brodalumab, omalizumab, dupilumab). Moet ik mij zorgen maken? 

Een deel van deze medicijnen heeft als (bij)werking een verminderde weerstand/afweer. Het voorkomen van een besmetting heeft daarom de eerste prioriteit. Blijf zoveel mogelijk thuis. Vermijd contact met andere mensen die hoesten, verkouden zijn of koorts hebben. Vermijd een drukke omgeving of sociale evenementen. Volg de adviezen van het RIVM:
- Was de handen regelmatig met water en zeep
- Hoest en nies in de binnenkant van de elleboog
- Gebruik papieren zakdoekjes
- Geen handen schudden

De situatie rondom COVID-19 kan snel veranderen. Daarom is het verstandig om voor de meest recente informatie de website van het RIVM te raadplegen. Zie verder ook de website van het NDVD voor adviezen vanuit de Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie. 

Is het risico op infectie met het coronavirus hoger voor patiënten met afweerremmende medicatie?
Mensen die afweer- of weerstand-onderdrukkende medicijnen gebruiken, hebben in het algemeen een iets hoger risico op infecties (griep, blaasontsteking, enz.), maar er is waarschijnlijk geen verhoogd risico op het krijgen van een corona-infectie. Als u het coronavirus oploopt, is er licht verhoogd risico dat de ziekte ernstiger verloopt. Daarom is het voorkómen van infecties extra belangrijk. 

Wat te doen met afweerremmende medicatie i.v.m. uw huidaandoening als u verder niet ziek bent?
Het gebruik van afweerremmende medicatie kan door het werkingsmechanisme van deze medicijnen zorgen voor een verminderde afweer tegen infecties. Er zijn nog geen gegevens specifiek voor COVID-19 beschikbaar. Als u niet ziek bent is het advies om de medicatie door te gebruiken omdat stoppen kan leiden tot opvlamming van de huidaandoening, waarbij altijd gestreefd moet worden naar de laagst mogelijke dosering. Stop in ieder geval nooit met uw medicatie zonder overleg met uw arts. 

Wat te doen met afweerremmende medicatie als u (mogelijk) besmet bent met het coronavirus?

Diverse afweerremmende medicijnen kunnen door het werkingsmechanisme van deze medicijnen zorgen voor een verminderde afweer tegen infecties. Stop niet zonder overleg met uw arts met uw medicatie, gezien de risico’s van een opvlamming. Naast opvlamming van de huidaandoening kan het stoppen van sommige systemische medicamenten ook leiden tot opvlamming van op andere aandoeningen bijvoorbeeld van de luchtwegen bij mensen met eczeem. 

Het algemene advies is bij (zeer) milde klachten de medicijnen door te gebruiken, en bij matig tot ernstige infecties deze medicijnen tijdelijk te stoppen. Bij een matig tot ernstige infectie gekenmerkt door nieuwe luchtwegklachten en toenemende kortademigheid en/of koorts raden wij u aan uw volgende dosering uit te stellen totdat u contact heeft gehad met uw arts. Dit geldt niet voor prednisolon: een prednisolon dosering mag u nooit zonder overleg met uw arts overslaan.

Ik gebruik afweerremmende medicatie: kan ik wel gaan werken?
Het gebruik van afweerremmende medicatie kan door het werkingsmechanisme van deze medicijnen zorgen voor een verminderde afweer tegen infecties. Er zijn nog geen gegevens specifiek voor COVID-19 beschikbaar. Waarschijnlijk is er geen verhoogd risico op besmetting met het coronavirus voor mensen die afweerremmende medicatie gebruiken, maar wel een licht verhoogd risico dat de ziekte ernstiger verloopt. De vraag of u wel of niet kan werken hangt af van de risico-inschatting van blootstelling aan het coronavirus en de specifieke voorzorgsmaatregelen op uw werkplek. U kunt dit het beste bespreken met uw bedrijfsarts. 

Vanwege het mogelijk verhoogde risico bij een COVID-19 besmetting worden patiënten die deze medicatie gebruiken beschouwd als een kwetsbare groep. Dit betekent concreet: 

Blijf uit de buurt van mensen die (mogelijk) ziek zijn. Denk aan de volgende voorzorgsmaatregelen:
o Blijf zoveel mogelijk thuis.
o Ga niet op bezoek bij mensen met een bewezen COVID-19 infectie of klachten van verkoudheid, koorts, hoesten en/of kortademigheid.
o Vermijd bezoek aan grote gezelschappen; dit geldt ook voor verjaardagsfeestjes en bijeenkomsten <100 personen.
o Reis indien mogelijk niet met het openbaar vervoer.

• Volg de algemene hygiëne maatregelen:
o Was de handen regelmatig met water en zeep.
o Schud geen handen.
o Hoest en nies in de binnenkant van de elleboog.
o Gebruik papieren zakdoekjes en gooi deze na gebruik weg.
o Blijf thuis als u verkoudheidsklachten krijgt.

• Vermijd ook in uw werksituatie hoog-risico contacten en ga hierover in overleg met uw leidinggevende en/of de bedrijfsgeneeskundige dienst:
o Werk indien mogelijk thuis of probeer uw werktijden te spreiden.
o Houd waar mogelijk 1,5 meter afstand van andere mensen.
o Werkt u in de zorg dan wordt geadviseerd geen werkzaamheden te verrichten waarbij u in direct contact kan komen met patiënten met een (mogelijke) COVID-19 infectie.

Ik gebruik afweerremmende medicatie en werk in een ziekenhuis; mag ik naar mijn werk?
Het gebruik van afweerremmende medicatie kan door het werkingsmechanisme van deze medicijnen zorgen voor een verminderde afweer tegen infecties. Er zijn nog geen gegevens specifiek voor COVID-19 beschikbaar. Waarschijnlijk is er geen verhoogd risico op besmetting met het coronavirus voor mensen die afweerremmende medicatie gebruiken, maar wel een licht verhoogd risico dat de ziekte ernstiger verloopt. De vraag of u wel of niet kan werken hangt af van de risico-inschatting van blootstelling aan het coronavirus en de specifieke voorzorgsmaatregelen op uw werkplek. Vermijd in uw werksituatie hoog-risico contacten en ga hierover in overleg met uw leidinggevende en/of de bedrijfsarts:
• Werk indien mogelijk thuis of probeer uw werktijden te spreiden.
• Houd waar mogelijk 1,5 meter afstand van andere mensen.
• Werkt u in de zorg dan wordt geadviseerd geen werkzaamheden te verrichten waarbij u in direct contact kan komen met patiënten met een (mogelijke) COVID-19 infectie.

Ik gebruik het medicijn dupilumab en ik ben leraar. Mag ik les geven?
Dupilumab is niet geassocieerd met verhoogd infectiegevaar. U kunt het medicijn dus gewoon doorgebruiken en ook lesgeven.

Ik gebruik het medicijn dupilumab en heb schoolgaande kinderen. Mag mijn kind naar school?
Dupilumab is niet geassocieerd met verhoogd infectiegevaar. Er zijn geen extra beperkingen ten aanzien van het naar school gaan van uw kind(eren). 

Ik gebruik afweerremmende medicatie (m.u.v. dupilumab). Ik ben leraar. Is lesgeven verstandig?
Het gebruik van afweerremmende medicatie kan door het werkingsmechanisme van deze medicijnen zorgen voor een verminderde afweer tegen infecties. Er zijn nog geen gegevens specifiek voor COVID-19 beschikbaar. Waarschijnlijk is er geen verhoogd risico op besmetting met het coronavirus voor mensen die afweerremmende medicatie gebruiken, maar wel een licht verhoogd risico dat de ziekte ernstiger verloopt. De vraag of u wel of niet kan werken hangt af van de risico-inschatting van blootstelling aan het coronavirus en de specifieke voorzorgsmaatregelen op uw werkplek. Overleg dan ook met uw behandelaar wat in uw specifieke geval de adviezen zijn. 

Het is verstandig in overleg te gaan met uw leidinggevende en/of de bedrijfsarts om hoog-risico contacten zoveel mogelijk te vermijden.
• Werk indien mogelijk thuis
• Houd waar mogelijk 1,5 meter afstand van andere mensen.

Ik gebruik afweerremmende medicatie (m.u.v. dupilumab) en heb schoolgaande kinderen. Mag mijn kind naar school?
Het gebruik van afweerremmende medicatie kan door het werkingsmechanisme van deze medicijnen zorgen voor een verminderde afweer tegen infecties. Er zijn nog geen gegevens specifiek voor COVID-19 beschikbaar. Waarschijnlijk is er geen verhoogd risico op besmetting met het coronavirus voor mensen die afweerremmende medicatie gebruiken, maar wel een licht verhoogd risico dat de ziekte ernstiger verloopt. 

In dit geval is het wenselijk dat er maatwerk wordt geleverd. Het advies vanuit het RIVM is om contact op te nemen met school hoe u hier het beste vorm aan kunt geven. Uw behandelend arts kan desgewenst een risico-inschatting geven.